SELECCIÓN DE POEMAS

ANTONTE Antonte, nos comezos da alborada, Depois de longa noite de negrura, amostraches a Deus a fermosura de brillantes luceiros enxoiada. Feros ogros te tiñan maniatada -princesa namorada e sen ventura- E o bon Deus, ao mirarte desde a altura Condoeuse de verte encadeada.   E, teimando de darche nova vida, P’ra que foses axiña redimida E tivesen remate as túas dores... Un fatado che deu de precursores Que, nobres, espallaron as ideas De quebrarche ferrollos e cadeas.

A OUTRO CREGO A ti bo sacerdote, que es cristiano E non fas comercio dos preceptos, Que procuras do ben facer adeptos Con doce e humildoso senso humano...   A ti, que rendes culto ao soberano Creador, che tributo os meus afectos Con fraterno sentir e con respectos Porque tes un espírito franciscano.   A ti, que non procedes con crudeza E demostras co nobre sinxeleza As bondades que tivo Cristo mismo...   A ti, que tes a alma sen carraxes, Eu che rindo con gozo as homenaxes Porque sentes o don do cristianismo.

EMIGRANTES   Íanse como somas Polo camiño adiante Cos envurullos ao lombo, Como somas que foxen de si mesmas, Arrastre, lixadas polo amente, Deixando somas orfas nos seus vales.   Íanse, pesarosos e doídos, Á cata de vieiros novos, En procura de novas terras Onde afincar cos sonos e os devezos; Ían en busca de cabana e chaila Onde pousar, e sementar garelos De millo novo, Teimando rexurdir Coas frontes enxoiadas De farnantes suores, Sen angustias, e libertos Do peso abafante Das vidas castigadas Por Deus e polos homes sen piedade.   Ían á procura de horizontes E de xanelas novas Para poder ollar o ceo Non sempre debruzados encima dos carolos; Ían á procura da Liberdade, A Xustiza, e o pan dondo Que non tiveran na súa herdade Desde o fondal dos séculos choídos.   Íanse, Pobres!, tamén sen decatarse Que, quizá, somente toparían As campas a rentes dos camiños, Sen lousas, sen bitafes e sen nomes: A morte, sen ter quen os chorase, O derradeiro sono, O total acougo A o infinito silencio...   Sí. Todo o derradeiro. Lonxe! E o primeiro consolo, co non ser!

GUAJIRO   No era suya la tierra, ni la caña, Pues todo dependía de un colono, Arrendatario este de un patrono: La Company sin faz y sin entraña.   Aquella, que acopió mucha campaña, Tenía en Nueva York dorado trono Y a guajiro espoliaba con encono Desde la urbe fantasmal y huraña.   Tampoco del guajiro era el bohío Donde niguas, jejenes y e impío Clima, lo devoraban, en concierto.   En tiempo de la zafra, sus peroles Cocían el tasajo y los frijoles Y, después, consumían tiempo muerto.