03/06/13
25/05/13
Irlanda fíxase no modelo de integración da Mariña - artigo no Galicia confidencial
Artigo publicaddo no Galicia confidencial (25/05/2013)
Irlanda fíxase no modelo de integración da Mariña
Irlanda fíxase no modelo de integración da Mariña
24/05/13
Visita de Nicola Bermingham
A INTEGRACIÓN SOCIAL NA MARIÑA TEMA CENTRAL DUNHA TESE DE DOUTORAMENTO FEITA POR UNHA PROFESORA IRLANDESA
A investigadora xa fixo a súa tese de licenciatura sobre a obra de Rosalía de Castro
No inicio do período democrático (1978), fíxose máis fluída a circulación de traballadores procedentes doutros países. Deixamos de exportar man de obra para pasar a reter persoas con boa formación profesional e incluso para demandar cadros técnicos moi necesarios para a implantación de novas empresas. Nese proceso, á nosa terra chegaron persoas procedentes dos Estados Unidos, de Francia, Alemaña, Holanda e os países británicos. Viñeron para Alúmina, para Citröen e tamén para empresas pequenas e medianas que necesitaban persoal cualificado para botar a andar a mecanización.
En moitos casos, eran xente moi nova, que aínda non tiña un traballo estábel no seu país. Chegaron aquí, gañaron diñeiro, gozaron dun bon nivel de vida, tiveron os primeiros fillos... e, tan pronto como puideron, retornaron á súa terra para asentárense en traballos fixos.
Quen sabe moito disto é a irlandesa Nicola Bermingham (Vigo; 1988), está estes días na Mariña en pleno proceso de investigación para a súa tese de doutoramento. Esta moza -con tan só 24 anos profesora da máis prestixiosa universidade escocesa- retorna á comunidade en que naceu e da que marchou hai 15 anos, cando seus pais conseguiron praza laboral no seu país de orixe.
Despois deste tempo, que quedou nela do período que pasou na escola infantil de Vigo? Algo si. Desde logo, quedaron máis vivencias das aulas e do patio do Colexio Público García Barbón, onde estivo entre os 6 e os 10 anos. A nosa terra deixou pegada suficiente como para que, xa licenciada, decidise dedicar a súa tese de licenciatura ao estudo da obra de Rosalía de Castro, traballo que realizou en Dublín baixo a dirección dunha profesora orixinaria de Cataluña.
Mais ese mergullo na obra de Rosalía, de quen celebramos o 150º aniversario da publicación da súa primeira obra en galego, foi só un comezo. Agora prepara a tese de doutoramento sobre a nosa terra como lugar de acollida, con boas condicións para a integración. Faino en Burela, onde traballa da mañá á noite. Quere aproveitar ben as dúas semanas que estará entre nós (do día 18 ao 30 de maio).
Nicola érguese pola mañá e asiste en calidade de observadora a algunhas sesións docentes, onde haxa alumnado de procedencias diversas. Nas horas libres fala coa profesora Rosa Febrero, especialista en abrir a porta aos nenos e nenas procedentes doutros países e especialista tamén en buscar oportunidades para os autóctonos que presentan riscos de exclusión social. Son conversas case unilaterais: Nicola pregunta e Rosa responde.
Nos recreos a profesora irlandesa pasea polo patio na compaña dos estudantes. Fixo especial amizade en 4º de ESO. Os músicos acompáñana moi contentos, porque ela é integrante da Orquestra da Universidade en que traballa. Toca a viola. Mais nos recreos pasea e observa. Non quere profesorado consigo.
Despois das 11 visita Burela coa compaña da súa cámara de fotos, que utiliza frecuentemente para recoller textos escritos (anuncios, letreiros comerciais, bandos, publicidades, cartaces de feiras e festas...). Nalgunhas ocasións solicita a colaboración de Matías Nicieza, quen lle fixo de Cicerone no cemiterio parroquial para mostrarlle unha panorámica dos textos das lápidas xustamente cando se cumpre o centenario do recinto (1912-2013). De novo Nicola pregunta e, neste caso, Nicieza responde: cal foi a primeira que se redactou en galego, cales foron as seguintes e que ano, quen son as familias que as encargaron e en que obradoiro foron feitas.
En momentos perdidos Nicola redacta no seu caderno e polas tardes pasa a limpo no ordenador. De cando en cando, pregunta pola colocación do pronome átono, pide palabras específicas para plasmar determinados contidos ou confirma se son acertadas as súas reflexións sobre os paralelismos e as diverxencias das gramáticas galega e castelá.
Que sabemos dela? Que é máis de lingua que de literatura; que lle gusta a obra de Rosalía; que explica moi ben a cultura do seu país... Mais estamos seguros de que no seu caderno de notas hai percepcións gorentosas.
A investigadora xa fixo a súa tese de licenciatura sobre a obra de Rosalía de Castro
No inicio do período democrático (1978), fíxose máis fluída a circulación de traballadores procedentes doutros países. Deixamos de exportar man de obra para pasar a reter persoas con boa formación profesional e incluso para demandar cadros técnicos moi necesarios para a implantación de novas empresas. Nese proceso, á nosa terra chegaron persoas procedentes dos Estados Unidos, de Francia, Alemaña, Holanda e os países británicos. Viñeron para Alúmina, para Citröen e tamén para empresas pequenas e medianas que necesitaban persoal cualificado para botar a andar a mecanización.
En moitos casos, eran xente moi nova, que aínda non tiña un traballo estábel no seu país. Chegaron aquí, gañaron diñeiro, gozaron dun bon nivel de vida, tiveron os primeiros fillos... e, tan pronto como puideron, retornaron á súa terra para asentárense en traballos fixos.
Quen sabe moito disto é a irlandesa Nicola Bermingham (Vigo; 1988), está estes días na Mariña en pleno proceso de investigación para a súa tese de doutoramento. Esta moza -con tan só 24 anos profesora da máis prestixiosa universidade escocesa- retorna á comunidade en que naceu e da que marchou hai 15 anos, cando seus pais conseguiron praza laboral no seu país de orixe.
Despois deste tempo, que quedou nela do período que pasou na escola infantil de Vigo? Algo si. Desde logo, quedaron máis vivencias das aulas e do patio do Colexio Público García Barbón, onde estivo entre os 6 e os 10 anos. A nosa terra deixou pegada suficiente como para que, xa licenciada, decidise dedicar a súa tese de licenciatura ao estudo da obra de Rosalía de Castro, traballo que realizou en Dublín baixo a dirección dunha profesora orixinaria de Cataluña.
Mais ese mergullo na obra de Rosalía, de quen celebramos o 150º aniversario da publicación da súa primeira obra en galego, foi só un comezo. Agora prepara a tese de doutoramento sobre a nosa terra como lugar de acollida, con boas condicións para a integración. Faino en Burela, onde traballa da mañá á noite. Quere aproveitar ben as dúas semanas que estará entre nós (do día 18 ao 30 de maio).
Nicola érguese pola mañá e asiste en calidade de observadora a algunhas sesións docentes, onde haxa alumnado de procedencias diversas. Nas horas libres fala coa profesora Rosa Febrero, especialista en abrir a porta aos nenos e nenas procedentes doutros países e especialista tamén en buscar oportunidades para os autóctonos que presentan riscos de exclusión social. Son conversas case unilaterais: Nicola pregunta e Rosa responde.
Nos recreos a profesora irlandesa pasea polo patio na compaña dos estudantes. Fixo especial amizade en 4º de ESO. Os músicos acompáñana moi contentos, porque ela é integrante da Orquestra da Universidade en que traballa. Toca a viola. Mais nos recreos pasea e observa. Non quere profesorado consigo.
Despois das 11 visita Burela coa compaña da súa cámara de fotos, que utiliza frecuentemente para recoller textos escritos (anuncios, letreiros comerciais, bandos, publicidades, cartaces de feiras e festas...). Nalgunhas ocasións solicita a colaboración de Matías Nicieza, quen lle fixo de Cicerone no cemiterio parroquial para mostrarlle unha panorámica dos textos das lápidas xustamente cando se cumpre o centenario do recinto (1912-2013). De novo Nicola pregunta e, neste caso, Nicieza responde: cal foi a primeira que se redactou en galego, cales foron as seguintes e que ano, quen son as familias que as encargaron e en que obradoiro foron feitas.
En momentos perdidos Nicola redacta no seu caderno e polas tardes pasa a limpo no ordenador. De cando en cando, pregunta pola colocación do pronome átono, pide palabras específicas para plasmar determinados contidos ou confirma se son acertadas as súas reflexións sobre os paralelismos e as diverxencias das gramáticas galega e castelá.
Que sabemos dela? Que é máis de lingua que de literatura; que lle gusta a obra de Rosalía; que explica moi ben a cultura do seu país... Mais estamos seguros de que no seu caderno de notas hai percepcións gorentosas.
20/05/13
Comeza unha nova investigación sobre o Modelo Burela - artigo en Crónica 3
Nicola Bermingham, profesora do Departamento de Linguas e Estudos Interculturais da Heriot-Watt University de Edimburgo (Escocia), estará entre os días 18 e 30 do presente mes de maio en Burela para coñecer de xeito directo o Modelo de Planificación Lingüística aplicado na localidade. A investigadora irlandesa prepara a súa tese de doutoramento baixo a dirección da profesora Bernadette O’Rourke, que xa estivo en Burela para tomar contacto coa realidade a investigar.
Ademais de visitar o Instituto Perdouro, Nicola Berminghan coñecerá a realidade social de Burela, á que dedicará un capítulo da súa investigación, e farao coa colaboración de Matías Nicieza.
04/05/13
Son de Nós nun concerto a 7 voces - No camiño da Lingua
No Camiño da Lingua - Concerto Modelo Burela
O sábado día 4, ás 9 da noite, a Igrexa da Vila do Medio de Burela convertíuse nun auténtico paraíso para melómanos. O Grupo Vocal Son de Nós ofreceu, coas pinturas medievais como privilexiado tapiz de ambientación, un concerto que leva por título "Os camiños da Lingua" e co subtítulo "Concerto Modelo Burela". Unha vez máis, coa interculturalidade como fío condutor, o Modelo Burela continúa fomentando a comunicación entre escola e sociedade, e neste caso faino a través do labor de músicos profesionais. Son de Nós, un septeto vocal dirixido polo Maestro viveirés Plácido Travieso Fernández (Viveiro, 1972), preséntouse en Burela despois dos éxitos recollidos en diversas actuacións, entre elas tres na Mariña: na Igrexa do Vicedo, no Conservatorio de Música de Viveiro -con motivo da presentación dun novo libro do escritor Séchu Sende- e na Semana Santa da parroquia de San Martiño.
Concerto SondeNós - Modelo Burela
No Camiño da lingua - Concerto Modelo Burela
Recóllese o texto informativo do tríptico entregado ao asistente ao acto musical.
Neste día 4 de maio de 2013 encóntrase vostede nunha igrexa medieval de beiramar e disponse a participar nun concerto educativo "Modelo Burela".
Tratáse dun acto cultural con caracter divulgativo co que pretendemos -coa interculturalidade como fío conductor- fomentar a comunicación entre escola e sociedade, a través do labor de músicos profesionais.
Baixo a batuta do Maestro Plácido Travieso (Viveiro, 1972) faremos unha viaxe que nos levará ata lugares e tempos nos que atoparemos a emoción directa que proporciona a eterna unión de palabra e música.
Baixo a batuta do Maestro Plácido Travieso (Viveiro, 1972) faremos unha viaxe que nos levará ata lugares e tempos nos que atoparemos a emoción directa que proporciona a eterna unión de palabra e música.
Coa música ao seu servizo, a poesía culta, as palabras da terra e as letras populares son as perfectas protagonistas desta irmandade cultural que desde a nosa terra se abre ao resto do mundo. Pasaremos polo Reino Unido, Italia e Alemaña; saltaremos o charco para chegar ao Chile de Pablo Neruda; e recalaremos nas augas mansas de Nova Zelandia para nos recrear na sonoridade de lingua maorí.
Tras unha primeira parte clásica (Mendelssohn, Elgar, ...) degustaremos a riqueza do folclore popular e vibraremos cos ritmos modernos de Jimmy Fontana ou Antonio Vega.
"SondeNós" é un septeto vocal formado por homes e mulleres de moi diversa procedencia -da Mariña, da Coruña, de Santiago e incluso de Asturias e Euskadi-, mais todos eles teñen unha patria común que comparten con nós: a música.
Gozen con ela.
Tras unha primeira parte clásica (Mendelssohn, Elgar, ...) degustaremos a riqueza do folclore popular e vibraremos cos ritmos modernos de Jimmy Fontana ou Antonio Vega.
"SondeNós" é un septeto vocal formado por homes e mulleres de moi diversa procedencia -da Mariña, da Coruña, de Santiago e incluso de Asturias e Euskadi-, mais todos eles teñen unha patria común que comparten con nós: a música.
Gozen con ela.
Burela, 4 de maio de 2013
SondeNós, Grupo Vocal a cappella, son :
Julia Cea, soprano
Rocío Fernández, mezzo
Plácido Travieso, tenor
Txemi Jiménez, tenor
Lucas Iglesias, barítono
Santi Fernández, barítono
Javier Díaz, baixo
Rocío Fernández, mezzo
Plácido Travieso, tenor
Txemi Jiménez, tenor
Lucas Iglesias, barítono
Santi Fernández, barítono
Javier Díaz, baixo
03/05/13
Matías Escalera entrevístase co alumnado de 1º de Bach.
Baixo a coordinación de Bernardo Penabade, o alumnado de 1º de Bach. asistiu a un coloquio con profesor e escritor madrileño, Matías Escalera. Faloulle da súa formación académica, da súa experiencia en modelos de plurilingüismo e do seu compromiso coa sociedade. É dos implusores da Marea Verde por unha escola pública e, é activista pola recuperación histórica.
Matías Escalera presenta libro en Burela
O venres, ás 20:00 horas, Julia María Labrador Ben moderou unha amena discusión co autor do libro Historias de este mundo, Matías Escalera na Libraría Nobel (Espazo Lector) de Burela.
29/04/13
Semana de actividades Modelo Burela
A diversos coloquios co escritor madrileño Matías Escalera únese o concerto do grupo vocal “Son de Nós”
O mes de maio
comeza con intensa actividade na axenda do Modelo Burela. O escritor
madrileño Matías Escalera participará en diversos eventos de divulgación
da lectura e o grupo vocal “Son de Nós” oferecerá na Igrexa da Vila do
Medio o concerto “Os Camiños da Lingua”.
As actividades comezarán o próximo día 2 de maio, coa participación de Matías Escalera nunha sesión extraordinaria do clube de lectura
que se reúne na Biblioteca Municipal. O escritor comentará diversos
aspectos da súa obra cun público que durante estes días estivo lendo
unha de recente publicación, o volume de relatos titulado Historias de este mundo (Baile del Sol. Tenerife. 2011).
O mesmo escritor manterá encontros co alumnado de bacharelato dos institutos da localidade. Será ás 9:20 horas no IES Monte Castelo e no IES Perdouro ás 12:20.
O mesmo venres, ás 20:00 horas, o acto de animación á lectura celebrarase na Libraría Nobel (Espazo
Lector), onde –ademais da do autor- se conta coa presenza de
representantes do Proxecto de Innovación Lingüística e do Clube de
Lectura así como da profesora Julia María Labrador Ben.
No Camiño da Lingua (Concerto Modelo Burela )
O sábado día 4, ás 9 da noite, a Igrexa da Vila do Medio de Burela converterase nun auténtico paraíso para melómanos. O Grupo Vocal Son de Nós
ofrecerá, coas pinturas medievais como privilexiado tapiz de
ambientación, un concerto que leva por título "Os camiños da Lingua" e
co subtítulo "Concerto Modelo Burela". Unha vez máis, coa
interculturalidade como fío condutor, o Modelo Burela continúa
fomentando a comunicación entre escola e sociedade, e neste caso faino a
través do labor de músicos profesionais. Son de Nós, un septeto vocal
dirixido polo Maestro viveirés Plácido Travieso Fernández
(Viveiro, 1972), preséntase en Burela despois dos éxitos recollidos en
diversas actuacións, entre elas tres na Mariña: na Igrexa do Vicedo, no
Conservatorio de Música de Viveiro -con motivo da presentación dun novo
libro do escritor Séchu Sende- e na Semana Santa da parroquia de San
Martiño.
15/04/13
Concerto intercultural con Evinha e Nos Bandeira
Aquí deixámovos unha completa reportaxe fotográfica do acto musical a cargo do Dpto de Música celebrado esta tarde no patio do IES Perdouro con Evinha, Nos Bandeira e o alumnado de 3º e 4º de ESO.
Agradecemos a colaboración do alumnado do Ciclo Medio de Electrónica por encargarse da parte acústica da celebración.
Todo un éxito!!
12/04/13
Concerto intercultural con Evinha
O próximo luns, día 15 de abril, o Instituto Perdouro comeza a serie de actividades coas que tradicionalmente celebra a temporada das Letras Galegas. Ás 17:10 horas, o patio do centro educativo transformarase en recinto festivo para acoller un acto que sintetizará palabra e música.
Está previsto que o espectáculo comece coa interpretación dunha peza musical por parte de alumnos e alumnas de 4º de ESO. Seguidamente, as integrantes do grupo caboverdiano “Nos Bandeira” -rama xuvenil de Batuko Tabanka- interpretarán dúas pezas: unha de danza e outra do tradicional batuko do seu país.
O prato forte da xornada chegará inmediamente despois, coa actuación dunha artista convidada: a luguesa Evinha, que hai unhas semanas estivo impartindo no centro un obradoiro de Música. Esta moza que busca seguir os pasos da eurovisiva Lucía Pérez estará acompañada polo alumnado de 3º de ESO na interpretación de tres cancións.
Este acto musical servirá de actividade práctica para o alumnado do ciclo medio de Electrónica, que se ocuparán da instalación e a atención dun equipo de son que “puxeron a punto” nestas últimas semanas.
04/04/13
Obradoiro de música
Estas imaxes corresponden ao obradoiro organizado polo departamento de Música e dirixido a estudantado de 3º e 4º de ESO. A convidada foi Evinha Cagide, unha moza luguesa que se dedica á docencia no Centro Rossini e que participa no concurso Recantos da TVG. A actividade celebrouse no IES Perdouro de Burela o día 20 de marzo de 2013. Ademais dunha grande artista, Evinha ten moi boas cualidades para o ensino. Sabe adaptarse moi ben ao público.
Nestas imaxes vémola e escoitámola cantar o Vals das Bolboretas coa participación do alumnado. Na mesma sesión ensaiaron con Evinha e Dolores Otero outras dúas pezas: Pídechas o corpo (de Ana Kiro) e Alecrín, en versión galega. As imaxes foron gravadas por Matías Nicieza.
20/03/13
19/03/13
Acto musical
A aula de música do IES Perdouro de Burela recibe este mércores día 20 a
visita de Eva Cajide Pedreira, artisticamente Evinha.
Esta moza luguesa de 21 anos é unha das tres representantes da provincia de Lugo que disputan as últimas fases dos Recantos da TVG, un concurso orientado á descuberta de novos valores musicais. Con este encontro musical, a área de Música do Instituto Perdouro pretende ofrecer unha actividade práctica ao alumnado en cuestións como a composición e interpretación musicais. A súa xornada didáctica comezará ás 9:20 da mañá. Posteriormente gravará con Matías Nicieza unha breve colaboración coa iniciativa pedagóxica “Modelo Burela” e, xa en horario de tarde, participará no programa radiofónico Proxecto Neo, onde coincidirá cos alumn@s que participan no seu club de fans, moi especialmente cunha das súas impulsoras, Xeila Villarino Coto.
Esta moza luguesa de 21 anos é unha das tres representantes da provincia de Lugo que disputan as últimas fases dos Recantos da TVG, un concurso orientado á descuberta de novos valores musicais. Con este encontro musical, a área de Música do Instituto Perdouro pretende ofrecer unha actividade práctica ao alumnado en cuestións como a composición e interpretación musicais. A súa xornada didáctica comezará ás 9:20 da mañá. Posteriormente gravará con Matías Nicieza unha breve colaboración coa iniciativa pedagóxica “Modelo Burela” e, xa en horario de tarde, participará no programa radiofónico Proxecto Neo, onde coincidirá cos alumn@s que participan no seu club de fans, moi especialmente cunha das súas impulsoras, Xeila Villarino Coto.
22/02/13
Obradoiro de Comunicación coa sociolingüista Bernie O'Rourke
O alumnado de 4º de ESO e 1º de Bacharelato foi partícipe duns obradoiros de comunicación en linguas inglesa e galega a cargo da sociolingüista Bernie O'Rourke os días 21 e 22 de febreiro respectivamente. Toni Galdo, profesor de lingua inglesa, moderou un candente debate sobre as similitudes entre o gaélico e o galego. O alumnado puido coñecer de primeria man a realidade sociolingüística de Irlanda asi como debater sobre as políticas lingüísticas de Galicia e Irlanda. Bernie suscitou dúbidas ao respecto en ambos países e compartiu co noso alumnado puntos de vista sobre a convivencia lingüística en Galicia.
21/02/13
Proxecto Neo nº 44 coa sociolingüista irlandesa Bernie O'Rourke
Bernie O'Rourke
protagonizou o programa radiofónico de hoxe. Estudou tradución en
Dublín e continuou facendo sociolingüística. Viaxou a Galicia hai dez
anos como lectora na Facultade de Filoloxía Inglesa da Coruña. Tivo a
oportunidade de traballar ou coñecer varios sociolingüistas galegos: Celso Alvaréz Cáccamo, Fernando Ramallo, e Olga Castro. De volta de Galicia doutorouse en Dublín.
Sendo neofalante en
gaélico, estivo comentando as similitudes entre o gaélico e o galego.
Expresouse con total fluidez en galego. Fermosísimo!
Para escoitar o programa e coñecer de primeira man a realidade irlandesa preme aquí. Neofalante en gaélico e neofalante en galego!!! |
20/02/13
Obradoiro de comunicación "Modelo Burela"
A convidada da presente edición é a sociolingüista irlandesa Bernadette O’Rourke
Bernadette O’Rourke, profesora do Departamento de Linguas e Estudos Interculturais da Heriot-Watt University de Edimburgo, estará entre os días 20 (mércores) e 22 (venres) do presente mes de febreiro en Burela para coñecer de xeito directo o Modelo de Planificación Lingüística aplicado na localidade. Aproveitando a súa visita, o Instituto Perdouro convidouna a participar nunha nova edición dos Obradoiros de Comunicación “Modelo Burela”, actividade que botou a andar en marzo de 2010 coa colaboración do profesor hindú Anik Nandi.
Desenvolvemento da actividade
Esta actividade de comunicación ten como obxectivo o fomento da fluidez comunicativa nos idiomas inglés e galego. Bernie O’ Rourke (con aprendizaxe inicial de inglés e neofalante en galego) e Héctor Canto (galegofalante inicial e neofalante de inglés) aproximarán aínda máis as culturas galega e irlandesa, xa relacionadas entre si desde tempo inmemorial.
As primeiras actividades destas xornadas celebraranse na tarde do mércores. Ás 5 da tarde, a profesora O’ Rourke participará en directo no programa radiofónico escolar Proxecto Neo, emitido por Radio Burela todos os mércores entre as 5 e as 6 da tarde. Seguidamente, comezará a realizar un traballo de campo consistente en diversas entrevistas coas que pretende obter un diagnóstico do panorama cultural de Burela.
Tanto nas xornadas do xoves como do venres, a profesora convidada participará en actividades didácticas con alumnado de ESO e Bacharelato (en horarios aínda en elaboración) e continuará cos traballos da súa investigación.
A profesora convidada
Pouco despois do cambio entre séculos chegou á Coruña para traballar na Universidade como lectora de Lingua Inglesa. Do seu contacto coa realidade cultural galega, surxiu o tema da súa tese de doutoramento: a comparación da situación sociolingüística de galego e gaélico. Posteriormente iniciou outras investigacións en colaboración coa Universidade de Vigo e realizou o curso de Lingua e Cultura Galegas celebrado no CUVI en 2011.
Outras referencias:
http://hw.academia.edu/BernadetteORourke
A profesora convidada
Pouco despois do cambio entre séculos chegou á Coruña para traballar na Universidade como lectora de Lingua Inglesa. Do seu contacto coa realidade cultural galega, surxiu o tema da súa tese de doutoramento: a comparación da situación sociolingüística de galego e gaélico. Posteriormente iniciou outras investigacións en colaboración coa Universidade de Vigo e realizou o curso de Lingua e Cultura Galegas celebrado no CUVI en 2011.
Outras referencias:
http://hw.academia.edu/BernadetteORourke
Artigo de opinión de Bernie O’Rourke
Chámome Bernie O'Rourke. Son irlandesa, mais levo varios anos vivindo en Edimburgo (Escocia), onde traballo na universidade de Heriot-Watt. Desde o ano 1998, cando fixen un lectorado na universidade da Coruña, levo moitos anos visitando Galicia.
Durante esa estancia comecei a interesarme pola realidade sociolingüística de Galicia e, sobre todo, polo uso do galego. En Irlanda tamén, como sabedes, temos outra lingua que é o gaélico irlandés da que hai cada vez menos falantes tradicionais, aínda que si vemos un aumento no número de neofalantes, isto é, a xente que non ten a lingua como lingua materna ou familiar senón que a aprendeu na escola.
O tema dos neofalantes é algo que me interesa moito. Levo varios anos taballando sobre o mesmo, sobre todo con colegas na universidade de Vigo. Actualmente estamos recollendo datos sobre persoas con estas características e o ano pasado pasei varios meses en Vigo entrevistando a neofalantes de diferentes idades que viven nesa cidade. As súas historias son moi diversas pero moi interesantes.
Durante o meu traballo de campo coñecín un rapaz de Burela, Héctor Canto, un enxeñeiro de telecomunicacións que me falou do Modelo Burela e das medidas inovadoras do proxecto para promover o uso da lingua entre toda a cidadanía, especialmente entre a xente chegada de fóra. Tamén coñecín outro investigador da India, Anik Nandi, que agora está facendo o seu doutoramento comigo en Edimburgo. Anik é un exemplo dun neofalante; aprendeu o galego en Santiago e dende entón fálao con case todo o mundo.
O Modelo Burela demostra que a lingua galega é un ben común para todos e que hai xente de fóra que a ve como unha parte importante da súa identidade. Durante a miña visita á localidade, na próxima semana espero coñecer un pouco mellor a realidade sociolingüística deste lugar de referencia.
01/02/13
Séchu Sende: de escritor a mago?
Din que todo ten o seu remate, mais ás veces hai momentos que non desexamos que rematen nunca. Iso foi o que nos pasou un destes días pasados, porque tivemos a sorte de contar no noso instituto coa presenza dun auténtico mago. Mais non estou a falar dun mago de chisteira e coello, non. É un mago das palabras e dos soños, das linguas e dos sons.
Arredor das doce e vinte da mañá reunímonos na biblioteca os trinta estudantes de bacharelato xunto con alumnado doutros cursos. Logo das típicas leas para atopar o sitio adecuado, fíxose o silencio. Diante de nós atopábase un home normal, sen ningunha característica especial, unha desas persoas que vemos pola rúa e non nos chama en absoluto a atención. O home estaba de pé. Detrás del, a longa mesa tras a cal habitualmente se sentan os conferencistas; e na mesa, unha pequena boneca vestida con roupa árabe. O convidado premeu a man da boneca, que comezou a bailar ao son dunha música. Cando o silencio foi absoluto, premeu de novo no botón para silenciala. Tomou a palabra o noso profesor de Lingua e Literatura, que fixo unha brevísima presentación do seu amigo Séchu Sende.
Séchu Sende é natural de Padrón, mais viviu noutras localidades, entre elas Viveiro. Á Mariña trasladouse cando tiña trece anos e marchou cando finalizou tras superar a Selectividade no Instituto Vilar Ponte. Desde ben pequeno comezara a escribir relatos breves e poemas, mais di que foi no curso 1989-90 cando de verdade espertou o seu amor por escribir e facelo na que non era a súa lingua materna: o Galego. Cun dos seus primeiros poemas gañou o prestixioso premio Minerva. Despois conseguiu afianzarse e publicou diversos libros: Odiseas (que editou xunto con uns amigos) ou Made in Galiza, un referente para a literatura galega moderna. Na actualidade traballa como profesor, mais non deixa nunca de escribir.
Preguntado polos segredos da escrita, Séchu Sende comentounos que para el “o fundamental é ler moito e escoitar a todo o mundo que nos rodea. Fixarse e estar sempre atento ao que poida pasar, porque dunha anécdota, pode saír unha grande historia”.
Xa no final fomos partícipes dun momento único. Diversos estudantes fixeron a lectura pública de diferentes versións propias dun texto do Made in Galiza. Crioulo caboverdiano, Castelán, Inglés e Francés foron algúns dos idiomas en que se fixeron as adaptacións. Marabilloso final para unha charla tan agradable.
Quen non tivese nunca a oportunidade de escoitar falar este mago, non sabe o que perde. Mais quen o queira facer, debe ter cuidado. Mentres está diante do público, Séchu pode ler na mente da audiencia, como imitando un mago. Porque este escritor é un mago que nuns segundos trasládanos dunha conversa rutinaria a un percorrido polo Kurdistán. Un mago que en menos dunha hora pasa a ser un agradábel amigo ao que escoitar. Un mago que doa os beneficios do seu máis recente libro -Viagem ao Curdistám para apanhar estrelas- para establecer lazos educativos entre unha escola de Compostela e outra da terra curda. Un mago que transforma as palabras e os sons en imaxes dunha experiencia das que deixan pegada. Ese é Séchu Sende, o mago das letras.
Crónica de Sara Gil Cordido - 1º Bacharelato
25/01/13
Fomentando lectores comprometidos coa lingua
Séchu Sende comezou facendo un repaso breve a súa traxectoria literaria e nada máis empezar soubo cativar o alumnado coas súas propias vivencias coa lingua galega. Contou anécdotas que lle sirviron para escribir Made en Galiza e conseguiu en máis dunha ocasión as risas do alumnado, que permaneceu fascinado ao longo da intervención do autor. Este continuou falando da súa viaxe ao Curdistán e terminou afirmando que no caso da lingua do país - sexa cal sexa este - é tan importante falala como saber escoitala. Antes de rematar o coloquio, unha lectura multilingüe feita por alumnos dos catro continentes dun fragmento de Made in Galiza converteuse na pinga intercultural do evento. O rematar o encontro o alumnado aproveitou a ocasión para pedirlle a Séchu asinar os seus exemplares.
Esta actividade de animación á lectura dirixido ao alumnado de ESO e Bacharelato foi unha experiencia maravillosa, e Séchu Sende enfeitizou os corazóns de todos nós.
Séchu Sende, escritor "Modelo Burela" por un día
O autor de Made in Galiza participa nun encontro co alumnado do Instituto Perdouro
O mesmo que xa fixeron no seu día Xosé Neira Vilas, Mini e Mero, Ramón Blanco ou o sociolingüista bengalí Anik Nandi, o escritor Séchu Sende foi protagonista dun encontro cultural “Modelo Burela”. O evento celebrouse entre as 11:00 e as 14:00 horas deste venres, día 25 de xaneiro, na biblioteca do Instituto Perdouro e nel participou alumnado de ESO e Bacharelato.
O autor de Orixe e Made in Galiza chegou a Burela á primeira hora da mañá e foi recibido no IES Perdouro polas coordinadoras da área de Innovación Educativa, Maria José Andión Fontela, e do Equipo de Normalización, Miruca Parga. Posteriormente, reuniuse coa Vice-directora do centro, Karina Parga, e coñeceu os alumnos e alumnas participantes no programa radiofónico Proxecto Neo, dedicado á integración das persoas chegadas doutras latitudes.
Séchu Sende comezou facendo un repaso breve a súa traxectoria literaria e nada máis empezar soubo cativar o alumnado coas súas propias vivencias coa lingua galega. Contou anécdotas que lle sirviron para escribir Made en Galiza e conseguiu en máis dunha ocasión as risas do alumnado, que permaneceu fascinado ao longo da intervención do autor. Este continuou falando da súa viaxe ao Curdistán e terminou afirmando que no caso da lingua do país - sexa cal sexa este - é tan importante falala como saber escoitala. Antes de rematar o coloquio, unha lectura multilingüe feita por alumnos dos catro continentes dun fragmento de Made in Galiza converteuse na pinga intercultural do evento. O rematar o encontro o alumnado aproveitou a ocasión para pedirlle a Séchu asinar os seus exemplares.
Karina Parga sinala que esta actividade de animación á lectura dirixido ao alumnado de ESO e Bacharelato foi unha experiencia maravillosa, e engade que Séchu Sende enfeitizou os corazóns de todos nós.
Séchu Sende (Padrón, 1972), profesor no IES de Vila de Cruces, realizou os estudos de Bacharelato no Instituto Vilar Ponte de Viveiro, onde adquiriu o Galego como segunda lingua e recibiu a base para chegar a ser neofalante. Na cidade do Landro iniciou a súa carreira literaria ao conseguir gañar na mesma convocatoria os primeiros premios nas modalidades de poesía e narrativa do prestixioso certame literario Minerva, nun xurado presidido polo escritor Suso de Toro. Posteriormente, conseguiu alzarse co Blanco Amor de novela longa pola obra Orixe e o Ánxel Casal ao mellor libro do ano 2007 por Made in Galiza.
Apretada axenda na Mariña
Aproveitando a viaxe á Mariña, o día 26 (sábado) ás 8 da tarde o escritor presentará en Viveiro a súa última publicación: un libro de viaxe ao Curdistán. O acto celebrarase no Conservatorio de Música de Viveiro e nel o escritor contará coa presentación de Plácido Travieso e Bernardo Penabade. Os beneficios desta publicación están destinados a financiar un intercambio educativo entre unha escola infantil de Santiago de Compostela e outra do Curdistán, onde a literatura de Sende foi moi ben acollida nas traducións aos idiomas curdo e turco.
O mesmo que xa fixeron no seu día Xosé Neira Vilas, Mini e Mero, Ramón Blanco ou o sociolingüista bengalí Anik Nandi, o escritor Séchu Sende foi protagonista dun encontro cultural “Modelo Burela”. O evento celebrouse entre as 11:00 e as 14:00 horas deste venres, día 25 de xaneiro, na biblioteca do Instituto Perdouro e nel participou alumnado de ESO e Bacharelato.
O autor de Orixe e Made in Galiza chegou a Burela á primeira hora da mañá e foi recibido no IES Perdouro polas coordinadoras da área de Innovación Educativa, Maria José Andión Fontela, e do Equipo de Normalización, Miruca Parga. Posteriormente, reuniuse coa Vice-directora do centro, Karina Parga, e coñeceu os alumnos e alumnas participantes no programa radiofónico Proxecto Neo, dedicado á integración das persoas chegadas doutras latitudes.
Séchu Sende comezou facendo un repaso breve a súa traxectoria literaria e nada máis empezar soubo cativar o alumnado coas súas propias vivencias coa lingua galega. Contou anécdotas que lle sirviron para escribir Made en Galiza e conseguiu en máis dunha ocasión as risas do alumnado, que permaneceu fascinado ao longo da intervención do autor. Este continuou falando da súa viaxe ao Curdistán e terminou afirmando que no caso da lingua do país - sexa cal sexa este - é tan importante falala como saber escoitala. Antes de rematar o coloquio, unha lectura multilingüe feita por alumnos dos catro continentes dun fragmento de Made in Galiza converteuse na pinga intercultural do evento. O rematar o encontro o alumnado aproveitou a ocasión para pedirlle a Séchu asinar os seus exemplares.
Karina Parga sinala que esta actividade de animación á lectura dirixido ao alumnado de ESO e Bacharelato foi unha experiencia maravillosa, e engade que Séchu Sende enfeitizou os corazóns de todos nós.
Séchu Sende (Padrón, 1972), profesor no IES de Vila de Cruces, realizou os estudos de Bacharelato no Instituto Vilar Ponte de Viveiro, onde adquiriu o Galego como segunda lingua e recibiu a base para chegar a ser neofalante. Na cidade do Landro iniciou a súa carreira literaria ao conseguir gañar na mesma convocatoria os primeiros premios nas modalidades de poesía e narrativa do prestixioso certame literario Minerva, nun xurado presidido polo escritor Suso de Toro. Posteriormente, conseguiu alzarse co Blanco Amor de novela longa pola obra Orixe e o Ánxel Casal ao mellor libro do ano 2007 por Made in Galiza.
Apretada axenda na Mariña
Aproveitando a viaxe á Mariña, o día 26 (sábado) ás 8 da tarde o escritor presentará en Viveiro a súa última publicación: un libro de viaxe ao Curdistán. O acto celebrarase no Conservatorio de Música de Viveiro e nel o escritor contará coa presentación de Plácido Travieso e Bernardo Penabade. Os beneficios desta publicación están destinados a financiar un intercambio educativo entre unha escola infantil de Santiago de Compostela e outra do Curdistán, onde a literatura de Sende foi moi ben acollida nas traducións aos idiomas curdo e turco.
Subscrever:
Mensagens (Atom)